اعتماد به‌نفس و راه‌های تقویت آن

اعتمادبه‌نفس 

 

یکی از شرایط روانی، خودباوری یا اعتماد به‌نفس است که شخص در آن بخاطر تجربه‌های قبلی، به توانایی‌ها و استعدادهای خود در موفقیت انجام کارها به‌طور موفقیت‌آمیز اعتماد و باور دارد. افرادی که دارای اعتماد به خویشتن هستند در توسعه و پیشرفت و موفقیت‌های گام‌های موثرتری برمی‌دارند. پژوهشگران دریافته‌اند که برخلاف آنچه تصور می‌شود، اعتماد به‌نفس کودکان تا سن پنج سالگی به‌طور کامل شکل می‌گیرد. محققان آمریکایی براین باورند که کودکان زمانی که پنج ساله می‌شوند، از احساس اعتماد به‌نفسی برخوردار هستند که به لحاظ تکامل با بزرگسالان قابل مقایسه است. 

رابطه‌ی‌ والدین سخت‌گیر و اعتماد به‌نفس اشخاص

براساس اعلام روانشناسان، روش‌های سخت‌گیرانه والدین باعث کاهش اعتماد به‌نفس در فرزندانشان می‌شود زیرا این امر باعث عدم قدرت تصمیم‌گیری فرد می‌شود و در شرایط گوناگون او را به چالش می‌کشد. اعتماد به‌نفس عامل اکتسابی است که از زمان تولد پایه‌های آن در ذهن هر یک از انسان‌ها گذاشته و با مرور زمان این امر گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌شود. اما در خانواده‌های سنتی،  مهمترین مسئله برای والدین حرف‌شنوی و تسلیم  بودن فرزندان می‌باشد، که همین باور نادرست  مانع رشد اعتماد به‌نفس در کودکانشان شده است و همین امر در بزرگسالی باعث عدم خودباوری و اتکای به‌نفس در فرزندان شده است.

 

مربع اعتماد به‌نفس

اعتماد به‌نفس متشکل از چهارپدیده است که عبارتنداز:

باور

رفتار

احساس

عشق

نقطه شروع اعتماد به‌نفس، داشتن باورهای مثبت و پیش برنده است، هر یک از این سه، چون اضلاع یک مثلث بر دو ضلع دیگر اثر می‌گذارند. در واقع هر باور و طرز تفکر مثبت، رفتار مثبتی به دنبال می‌آورد و بروز این رفتار، احساس مثبت خاصی در شخص ایجاد خواهد کرد که زمینه ساز موفقیت و داشتن احساس عالی می‌شود.

تکنیک‌های ساده برای افزایش اعتماد به‌نفس

با اعتماد رفتار کنید

در هنگام نشستن سرتان را بالا نگه دارید، قوز نکنید و صاف بنشینید، کمی شانه‌هایتان را عقب ببرید تا کمرتان صاف باشد و مستقیم به مخاطبتان نگاه کنید.

لباس مناسب بپوشید

 با داشتن ظاهری مناسب احساس آرامش بیشتری خواهید داشت. انتخاب لباس مناسب باعث تقویت اعتماد به‌نفس شما می‌شود. 

با قاطعیت صحبت کنید

 سخنرانان بزرگ، با اطمینان و قاطعیت و با لحنی ثابت و ریتمیک صحبت می‌کنند.

مثبت‌اندیش باشید

انرژی مثبت، باعث افزایش شکل‌گیری نتایج مثبت می‌شود، پس نیمه‌ی پر لیوان را ببینید و ذهن‌تان را بر فعل توانستن متمرکز کنید.

فعالیت کنید

کسانی که هیچگونه فعالیتی ندارند، ترس و شک را در خود به وجود می‌آورند اما افرادی که تلاش‌گرند دارای اعتماد به‌نفس بالایی هم هستند.  

 

آماده باشید

کسی که هر فعالیتی را با آمادگی کامل انجام می‌دهد به خود و توانایی‌هایش اعتماد کامل دارد و فرد موفق‌تری خواهد بود. موفق‌ترین افراد کسانی هستند که خود را دوست دارند. زمانی که در جمعی حضور می‌یابید هرگز از کلماتی چون خِپِل، خرس گنده و… استفاده نکنید و به جای این کلمات از "من به تو افتخار می‌کنم"، "تو می‌توانی" و… استفاده کنید.

ارتباط با افراد دارای اعتماد به نفس بالا

سعی کنید بیشتر با افرادی در ارتباط باشید که اعتماد به‌نفس بالایی دارند. هنگامی که شما با چنین اشخاصی هم کلام می‌شوید به طور خودکار از رفتارهای آن‌ها الگو برداری می‌کنید و همین امر منجربه افزایش اعتماد به‌نفس شما می‌شود.

 

ورزش کنید

 ورزش کردن و داشتن تناسب اندام باعث افزایش اعتماد به‌نفس می‌شود.

اعتماد به‌نفس در کودکان

مهم‌ترین عامل برای مقابله با چالش‌هایی پیش‌‌روی کودکان، پرورش اعتماد به‌نفس در آن‌‌‌ها است. اعتماد به‌نفس یک فرد در دوران کودکی وی شکل می‌گیرد. نشانه‌های کمبود اعتماد به نفس کودکان عبارتنداز: 

کودک خود را ناتوان و حقیر می‌بیند.

عدم توانایی در تصمیم‌گیری‌های ساده.

ترس کودک از انجام کارهای جدید.

دوست دارد شبیه افراد دیگری باشد.

کودک به آینده امیدوار نیست.

به کودکان کم سن تر از خودش زورگویی می‌کند.

در مدرسه یا در کلاس کم صحبت می‌کند.

در رویارویی با شرایط جدید دچار استرس می‌شود.

نیاز زیادی به توجه و تشویق بروز می‌دهد.

به سختی احساساتش را بیان می‌کند.

 

 نکات لازم برای داشتن موفقیت

نخستین گام در موفقیت" خودشناسی" است.

در اولین گام تلاش كنید شناخت درستی از خویش و خصوصیت‌های اخلاقی و شخصیتی خویش كسب كنید و با توجه به این كه هیچ كس كامل نیست، درصورتی که ايرادي یا مشكلی دارید كه خویش به تنهایی قادر به پیدا کردن راهکار مناسبی براي مقابله با آن نیستید و فرد قابل صلاحیتی براي مشورت ندارید، از مشاوران و متخصصین كمك بگیرید. برای این که کمتر در خودتان باشید، از همسر یا دوستی صمیمي سوال کنید که آیا کاری است که برای آن‌ها انجام دهید. بدون اینکه به نتيجه كار فکر کنید تمامی نیروی خویش را به كار ببرید تا مسئولیتی كه به عهده شماست، به بهترین حالت ممکن انجام دهید. اولین هدف در انجام وظایفتان باید، داشتن وجدان كاری، دقت و کوشش باشد. 

در حال زندگی کنید.

اگر در حال زندگی کنید و تمام انرژی خویش را متوجه زندگی در لحظه نمایید، زندگی بهتری برای فردای خود تضمین خواهید کرد.  

دوری از افراد منفی‌باف

هیچ وقت اجازه ندهید اشخاص منفی باف با عقیده‌های ناسالم خویش، ذهن شما را مسموم كنند.

دست دادن خود را محکم‌تر کنید.

در هنگام دست دادن شل و وارفته دست ندهید، محکم و قوی دست بدهید و همچنين گرم و صمیمانه.

قابلیت‌های خویش را دست كم نگیرید.

استعدادهای خود را باور داشته باشید و خاطرجمع باشیدکه انسان در فرهنگ مذهبی ما بی‌جهت " اشرف مخلوقات" نامیده نشده است و می‌تواند با اراده و پشتكار، به موفقیت‌های بسیار زیادی دست یابد. 

 بر احساس غم غلبه کنید.

 افکار بد و احساسات غم را از خود دور کنید، این امر باعث افزایش اعتماد به‌نفس شما می‌شود. 

 راهی که آغاز کرده‌اید را به پایان برسانید.

 

 برای زندگی خود هدف مشخص کنید. زندگی و راهی که بدون هدف باشد به قول قدیمی‌ها به ترکستان ختم خواهد شد.

با تکیه دادن به كارهای ضد ارزشی و غیرانسانی، به دنبال کسب موفقیت نباشید. 

 محیط كاری شما همانند یك دهكده كوچك است. یادتان باشد که هر حرفی را که در محیط کار راجب هر یک از همکاران خود می‌زنید بعد از مدتی به گوش آن‌ها می‌رسد و باعث ایجاد دلخوری در محیط کار خواهد شد. 

 اگر عادت یا ویژگی دارید كه باعث آزارتان می‌شود، با برنامه ریزی درست و اصولی آن را از خود دور كنید.

برای آن که بدانید  نسبت به گذشته تاکنون چقدر موفقیت کسسب کرده‌اید خود را از گذشته تا به امروز مقایسه کنید. 

به موفقیت‌های خود نگاهی بیندازید.

به باورهای خود ایمان داشته باشید و هرگز اجازه ندهید که ایده‌های یأس‌آور دیگران، شما را از رسیدن به اهدافتان دور نگه دارد و مانع حرکت شما شوند.

هر جایی از مسیر زندگی اگر متوجه شدید که مسیر درست را انتخاب نکرده‌اید با اطمینان بیشتر مسیر جدید را تجربه کنید.  

 نیروی نگاه خویش را تقویت کنید. این نیرو در افراد نظامی بسیار قوی است.

از كودكی فرزندان خویش را به مستقل بودن تشویق كنید و با دادن وظایف به آن‌ها روحیه استقلال و اعتماد به‌نفس آن‌ها را شكوفا سازید.

 همیشه خوش ژست و پرانرژی باشید و در لحظات بحرانی بر خویش مسلط باشید و قیافه انسان‌های شكست خورده را بخود نگیرید.

فریب ظاهر جذاب اشخاص را نخورید. زیرا بسیاری از افراد هستند که با داشتن ظاهری جذاب اعتماد به‌نفس ندارند.

 

 

 گاهی تنبلی در انجام وظایف روزمره باعث مي‌شود که در برنامه‌هاي زندگی‌مان خلل ایجاد شود و عقب بمانیم. براي اینکه دچار این بحران نشویم بهتر است لیست کارهایی را که می‌خواهیم انجام دهیم را بنویسیم تا برحسب الویت آن‌ها را به انجام برسانیم.  

مهم‌تر از همه نه گفتن را یاد بگیرید.

برای انجام دادن آن دسته از کارهایی که بسیار مهم هستند بهتر است که با دقت و تمرکز بیشتری آن کار را انجام دهید زیرا دیگر امکان تکرار و جبرانی وجود نخواهد داشت.  

كودكان خویش را پیش دوستانشان و در جمع اقوام هرگز تنبیه نكنید و با شرح دادن اشتباهات آنان در جمع، آن‌ها را خجالت زده و شرمنده نكنید.

اگر در زندگی هر چه تلاش می‌کنید و به جای نمی‌رسید اندکی تامل کنید و از زاویه دیگری به خواسته‌هایتان نگاه کنید.

در هنگام برخورد با افراد پیر و مسن بیشتراحساس مسئولیت کنید زیرا آنان روحیه‌ی شکننده‌ایی دارند و باعث می‌شود که اعتماد به‌نفس آن‌ها پایین بیاید.  

 هنگامی که در جمع دوستان حضور می‌یابید، تلاش كنید به همه‌ی آن‌ها توجه کنید و تنها یك یا چند نفر را مخاطب قرار ندهید.

 

 

سخن آخر

افرادی که اعتماد به‌نفس دارند ارزش خویش را برای دوست داشتن دیگران و دوست داشته شدن حفظ می‌کنند.