لنگرود
شهرستان لنگرود یکی از شهرستان‌های استان گیلان محسوب می‌شود که در میان آبی بیکران خزر و لیلا کوه و شالیزارهای برنج و چای قرار گرفته است. که ازغرب به شهرستان لاهیجان و از شرق به شهرستان رودسر ختم می‌شود. وسعت شهرستان لنگرود حدود۴۸۰کیلومترمربع است که در ناحیه‌ی شرق گیلان قرار گرفته است و فاصله‌اش با مرکز استان ۶۰ کیلومتر است. لنگرود از شمال به دریای خزر، از جنوب و غرب به لاهیجان و از شرق به رودسر ختم می‌شود. قدیمی‌ترین محلهی لنگرود"پشته" نام دارد و بزرگ ترین منطقه‌ی آن "انزلی محله" نام دارد. نام لنگرود، برای اولین بار در سال ۵۱۲ هجری قمری در متون تاریخی آمده است. در این سال سلطان محمد پسر ملک شاه آلب ارسلان از دنیا رفته است. در دورهی صفویان، بخصوص در دورهی سلطنت شاه عباس اول، شهر لنگرود مرکز حوادث مهم دوران خود بوده است. با فرار احمدخان حاکم لاهیجان به لنگرود و دستگیری اعضای خانواده‌ی وی توسط کیا فریدون و تحویلاشان به شاه عباس از مهم ترین رویداد‌های آن زمان است. نادرشاه برای سرکوب کردن تاتارهای شرق مازندران و توسعه‌ی تجارت و دستیابی به دریا، لنگرود را به عنوان پایگاه دریایی و کشتی سازی خود انتخاب کرده است. بنابراین شهر لنگرود یکی از زیبا ترین شهرهای گیلان محسوب می‌شود. گویش مردم لنگرود گیلکی است که با لهجه‌ی"بیه پیش" سخن می‌گویند. در این شهرستان به علت وجود زمین‌های مساعد به کشت کنف مشغول شدند. شهر لنگرود در ساخت تفنگ‌های شکاری معروف بوده است. در این زمینه رابینو، جهانگرد معروف درباره‌ی لنگرود چنین می‌گوید: کناره‌های رودخانه‌ی لنگرود زیبا شهری است که من در ایران دیده‌ام. لنگرود شامل محله‌هایی چون: آنسرمحله، درویشانبر، درب‌مسجد، فشکالی‌محله، سوتال‌محله، کاسه‌گرمحله، قصاب‌محله، گشته مردخال، انزلی‌محله و راه‌پشته است که هر یک ارزش خاص به خود را دارند. به دلیل داشتن طبیعت مناسب مردم لنگرود به کشاورزی مشغول هستند. در گذشته شهر لنگرود به عنوان یکی از مراکز تولید پرورش کرم ابریشم یا نوغانداری بوده است. شهر ساحلی لنگرود به عنوان نگین گردشگری گیلان شناخته شده است. شهرلنگرود هم مانند دیگر شهرهای استان گیلان دارای جاذبههای تاریخی، مذهبی، طبیعی فراوانی است. از سوغات لنگرود می‌توانیم به چادر شب بافی، حصیربافی، خراطی، بامبوبافی، سفالگری، کلوچه، نان‌های محلی، چای، برنج اشاره کرد. در برخی از ترانه‌ها و ضرب المثل‌های لنگرود به واژ‌ه‌ی تلمبار برمی‌خورید. تلمبار یا تلنبار به معنای قرار گیری نامنظم اشیاء روی هم گفته می‌شود. که در آن زمان به پرورش کرم ابریشم اشاره می‌شده است. قدیمیان این شهرستان براین باورند که اگر مارسیاهی به تلمبار می‌رفت آن را نمی‌کشتن زیرا بر این باور بودند که این مار"شاه مار" نام دارد و محافظ کرم‌های ابریشم می‌باشد.
مناطق گردشگری
بام لنگرود
این بام بسیارسرسبز، با داشتن آب و هوایی تمیز گردشگران زیادی را به خود اختصاص داده است. با وجود این همه گردشگر هنوز شکل خود را حفظ کرده است. این بام دید بسیار خوبی به ناحیه‌های کومله، لنگرود، روستاهای اطراف، باغ‌های چای دارد.
پل خشتی
یکی از معروفترین مکان‌های دیدنی و گردشگری لنگرود پل خشتی است. جنس این پل از خشت و آجر می‌باشد که بر روی رودخانه‌ی لنگرود ساخته شده است. وجود این پل در مرکز شهر و شکل خاص آن و مصالح به کار رفته در این پل همواره مورد توجه گردشگران و بومیان منطقه بوده است. طول پل خشتی بیشتر از ۳۷ متر و عرض آن ۴.۵ متر و ارتفاع آن 9 متر است. این پل محل اتصال “فشکالی محله ” و ” راه پشته ” که از محله‌های بزرگ لنگرود هستند می‌باشد.
دریاچه‌ی کومله
دریاچه یا استخر طبیعی کومله در استان گیلان قرار دارد این دریاچه شامل سه آبگیر مجزا می‌باشد، این دریاچه با داشتن امکانات تفریحی چون قایق سواری و رستوران بسیار جذاب است. با وجود شالیزار های برنج و مزارع چای در اطراف این دریاچه چشم انداز زیبایی به آن بخشیده است. همه ساله پردگان زیادی به این آب‌ها برای فرار از سرمای زمستان مهاجرت می‌کنند.
خانه‌ی منجم باشی
یکی دیگر ازجاذبه‌‌های دیدنی لنگرود خانه‌ی منجم باشی می‌باشد. که در اوایل دورهی قاجاریه در فشکالی محلهی لنگرود بنا شده است، خانه‌ی منجم باشی از آثار قدیمی و تاریخی محسوب می‌شود. این بنای تاریخی دارای دو طبقه‌ی زیبا به شیوه‌ی سنتی ساخته شده است.
تالاب کیاکلایه
یکی ازغنی ترین تالاب‌های گیلان به علت داشتن تنوع گونه‌های حیاتی می‌باشد. این تالاب محل زندگی پرندگان مهاجر بوده است ولی به علت بی توجهی‌های شهرداری زیبایی قبل خود را ندارد.
بازار ماهی فروشان لنگرود
یکی از مهمترین بازارهای شهرلنگرود، بازار ماهی فروشان می‌باشد که در ابتدای بازار دو مجسمه‌ی ماهی از جنس سیمان ساخته شده است. بهترین زمان برای تهیه‌ی ماهی صبح تا ظهر است.
لیلا کوه
لیلا کوه به گویش روستاییان آن منطقه به "لیله کوه" خوانده می‌شود. منطقه‌ی ییلاقی لیلا کوه یکی از مناطق گردشگری شمال در نزدیکی شهر لنگرود در استان گیلان واقع شده است. مسیر دسترسی به لیلا کوه در ابتدای لنگرود و میدان فرمانداری به سمت لاهیجان است. یک جاده‌ی خاکی که از میان باغ‌های چای می‌گذرد، که میدان لیلا کوه را به عطا کوه می‌رساند. قله‌ی عطا کوه به ارتفاع 700 متر می‌رسد که مرتفع‌ترین قله‌ی لنگرود و لاهیجان می‌باشد. در هنگام رفتن به این کوه به علت وجود مزارع و سرسبزی فراوان منظره‌ی زیبایی به این ناحیه داده است.
آبشار ماهی مشو
این آبشار زیبا در شهرستان لنگرود وجود دارد. که پس از عبور از جنگل و روستای آبچالکی و لیلا کوه و عبور از یک پل چوبی به آبشاری می‌رسید که درآن ماهیوجود ندارد و این اسم را مردم محلی به آن داده‌اند. این آبشار با ارتفاع 10 متری باعث شده است که آب و هوایی مطبوعی در آن خطه پخش شود. در زیر این آبشار یک حوضچه به عمق 2 متر دیده می‌شود. وجود سنگ‌های قرمز در کنار این آبشار بافتی زیبا و دلربا به آن داده است. طبیعت این آبشار بسیار بکر و دیدنی است که روح را جلا می‌دهد. آبشارماهی مشو از دریاچه‌ای عبور می‌کند و رودخانه‌ای را تشکیل می‌دهد و با رود شلما نرود یکی می‌شود.
آبشار چالدشت
این آبشار در حوالی روستایی که به همین نام خوانده می‌شود واقع شده است. این آبشار منظره‌ای پلکانی دارد که ارتفاع آن به 20 متر که در ارتفاع 600 متری از سطح دریا واقع شده است و توسط پوشش جنگلی بسیار زیبا پوشیده شده است. چالدشت، روستایی از توابع شهرستان لنگرود که چشم اندازی بسیار زیبا دارد.
غذاهای سنتی
لنگرود هم مانند تمام شهرهای گیلان دارای غذاهای خوشمزه‌ی بسیاری است. به علت وجود باغات و مزارعی که این شهر را احاطه کرده ، و نزدیکی با دریا تنوع غذایی در این شهر بسیار بالاست. از غذاهای سنتی می‌توانیم به باقلا خورشت، ترش واش، ماهی مالابیج یا ماهی مالاتا، کال کباب در کنار سیر ترشی، زیتون پرورده، ماهی شور، سبزی‌های تازه‌ی محلی اشاره کرد.
گورستان لنگرود یا مزار شهداء
این قبرستان یکی از تاریخی‌ترین مکان‌های لنگرود می‌باشد که در سال 1306 تاسیس شده است. این قبرستان با وسعت 20 هزار متر مربع و بالغ بر 40 هزار نفر علمای بزرگ در این قبرستان دفن شده‌اند.
مسجد جامع لنگرود
این مسجد در وسط شهر لنگرود ساخته شده است. در کنار این مسجد حوزه‌ی علمیه بوده است که در زمان رژیم پهلوی از بین رفته است. مراسمات مختلفی در این مسجد برگزار می‌شود.
مسجد حاجی علی (معروف به مسجد بازار)
این مسجد در وسط بازار شهر لنگرود واقع شده است که دارای دو مناره می‌باشد.
مسجد امینی (معروف به مسجد شهداء)
یکی از قدیمی‌ترین مساجد لنگرود که در نزدیکی شهر واقع شده است. در این مسجد تصاویر شهدای لنگرود نصب شده است که جلوه‌ایی خاص به این مسجد داده است.
و از دیگر مساجد این شهر می‌توانیم به مسجد امام حسن مجتبی، مسجد چالکیاسر، مسجد قصاب محله، مسجد صاحب الزمانی، مسجد مهدویه در انزلی محله، اشاره کرد.
بقعه و امام زادگان شهرستان لنگرود
بقعه آقا سید حسین کیا، سید ابراهیم و میرابئالحسن در کومله، آقا سید محمد رکج محله لنگرود، آقا سید خلیل در اول راه پشته لنگرود، آقا سید محمد معروف به سفید آستانه لنگرود، بقعه بی بی واقع در اول جاده جمخاله لنگرود.
سخن آخر
شهرستان لنگرود یکی از مناطق گردشگری و زیبای استان گیلان است در این شهرستان قله‌ها و آبشار‌های زیبایی وجود دارد. این شهرستان دارای بافت تاریخی می‌باشد.
گردآورنده: خانم ساناز حقیقت پناه کارشناس
